Specjalny zasiłek opiekuńczy
INFORMUJEMY
Zasady obowiązujące do 31 grudnia 2023 r.
Zasady obowiązujące do 31 grudnia 2023 r.
Wniosek składa się w gminie zgodnie z miejscem zamieszkania (a nie zameldowania).
Wniosek musi być kompletnie wypełniony.
Wniosek musi być kompletnie wypełniony.
- od 1 lipca 2022 - tylko elektronicznie (poprzez kanał bankowości elektronicznej, portal Emp@tia lub portal PUE ZUS
- od 1 sierpnia 2022 - (wnioski papierowe) oraz nadal elektronicznie (wnioski składa się w Ośrodku Pomocy Społecznej w Trzebini -Dział Świadczeń Rodzinnych – Trzebinia, ul. Kościuszki 50 /Trzebiński Inkubator Przedziębiorczości/ lub drogą pocztową
Szczegółowe informacje w sprawach specjalnego zasiłku opiekuńczego udzielane są w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej - Dział Świadczeń Rodzinnych w Trzebini, ul. Kościuszki 50 (Trzebiński Inkubator Przedsiębiorczości), tel. 0326110829
Wypełnione wnioski wraz z kompletem wymaganych dokumentów należy składać w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej - Dział Świadczeń Rodzinnych w Trzebini, ul. Kościuszki 50 (Trzebiński Inkubator Przedsiębiorczości - parter, przy wejściu głównym lub drogą pocztową)
Warunki uzyskania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje:
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje:
- osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny
- małżonkom, - jeżeli nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej *) lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej *) w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się:
- orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
- orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
*) Zatrudnienie lub inna praca zarobkowa oznacza to wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764,00 zł.
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno- rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna
- legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
- osoba wymagająca opieki:
- została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu,
- na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury,
- członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna.
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego -
520,00 zł miesięcznie (do dnia 31.10.2018 r.)
620,00 zł miesięcznie (od dnia 01.11.2019 r.)
620,00 zł miesięcznie (od dnia 01.11.2019 r.)
specjalny zasiłek opiekuńczy przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 specjalnego zasiłku opiekuńczego za każdy dzień.
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznawane jest na okres zasiłkowy trwający od 1 listopada do 31 października następnego roku.
Wnioski o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego można składać w każdym momencie trwania okresu zasiłkowego.
Wnioski o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego można składać w każdym momencie trwania okresu zasiłkowego.
Prawo ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo skompletowanymi dokumentami, z uwzględnieniem okoliczności dotyczącej daty rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
W razie zbiegu uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złożyła wniosek.
W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:
- świadczenia rodzicielskiego lub
- świadczenia pielegnacyjnego lub
- specjalnego zasiłku opiekuńczego lub
- dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki na dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub
- zasiłku dla opiekuna
- przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę - także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad róznymi osobami.
Przy ustalaniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego obowiązkowo przeprowadzany jest rodzinny wywiad środowiskowy przez pracownika socjalnego w celu weryfikacji okoliczności dotyczących spełniania warunków do jego przyznania. Kolejny rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadzany jest po upływie 6 miesięcy
Podsatwą ustalania sytuacji dochodowej rodziny na okres zasiłkowy 2022/2023 (tj. od 01.11.2022 r. do 31.10.2023 r.) jest rok 2021
Podsatwą ustalania sytuacji dochodowej rodziny na okres zasiłkowy 2023/2024 (tj. od 01.11.2023 r. do 31.10.2024 r.) jest rok 2022
PRZYPOMINAMY !
W trakcie pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego należy zgłaszać w Dziale Świadczeń Rodzinnych każdą zmianę sytuacji rodzinnej, dochodowej lub inne zmiany mogące mieć wpływ na prawo pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego (np. zmiany w liczbie członków rodziny, zmiany związane z uzyskaniem nowego źródła dochodu lub jego utraty).
Niepoinformowanie instytucji wypłacającej specjalny zasiłek opiekuńczy o wszystkich zmianach, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.
Niepoinformowanie instytucji wypłacającej specjalny zasiłek opiekuńczy o wszystkich zmianach, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.
Wymagane dokumenty:
Do wszystkich kopii dokumentów należy przedłożyć oryginał do wglądu!
Wszystkie oświadczenia składa się pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań!
Każdy składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia"
Wszystkie oświadczenia składa się pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań!
Każdy składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia"
Opiekun:
- Kopia świadectwa pracy / dokument potwierdzający wyrejestrowanie działalności gospodarczej / decyzja ZUS o rezygnacji z pobierania świadczeń/
- Zaświadczenie (oświadczenie) z PUP o zarejestrowaniu/niezarejestrowaniu jako osoba bezrobotna poszukująca pracy (po utracie zatrudnienia)
- Oświadczenie osoby ubiegającej się o specjalny zasiłek opiekuńczy, że rezygnuje lub nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, działalności gospodarczej, pobierania świadczeń z ZUS i KRUS związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad osobą niepełnosprawną.
- Oświadczenie osoby ubiegającej się o specjalny zasiłek opiekuńczy, że nie legitymuje się własnym orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności.
- Oświadczenie, że nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym z innego tytułu
- Oświadczenie, że nie pobiera specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego na inną osobę.
- Oświadczenie, że na osobę wymagającą opieki inna osoba nie pobiera specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego
- Oświadczenie, że na osobę wymagającą opieki inna osoba nie ma ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury.
- Oświadczenie osoby ubiegającej się o specjalny zasiłek opiekuńczy od kiedy sprawowana jest opieka nad osobą niepełnosprawną oraz na czym polega opieka nad osobą niepełnosprawną.
- Opisać przebieg zatrudnienia (od... do... - nazwa zakładu pracy) od momentu podjęcia pierwszego zatrudnienia do ostatniego zatrudnienia / należy uwzględnić również okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania świadczeń ZUS, KRUS, prowadzenia działalności gospodarczej/
- Oświadczenia wszystkich dzieci osoby wymagającej opieki o nieubieganiu się specjalny zasiłek opiekuńczy na osobę niepełnosprawną (z podaniem adresu zamieszkania, daty urodzenia, przyczynach nieubiegania się o specjalny zasiłek opiekuńczy)
Osoba wymagająca opieki:
- (Osoba powyżej 16 roku życia) - Kopia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o I grupie inwalidztwa. (Dziecko do 16 roku życia ) - Kopia orzeczenia o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami:
- konieczności stałej długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
- konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
- Oświadczenia (w przypadku posiadania jakichkolwiek wcześniejszych orzeczeń o niepełnosprawności) o posiadanych orzeczeniach (data uzyskania orzeczenia, stopień niepełnosprawności)
- Dokument potwierdzający stan cywilny (akt małżeństwa, wyrok rozwodu, wyrok separacji, akt zgonu) lub oświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie
- Oświadczenie, że po śmierci współmałżonka / po rozwodzie /, nie został zawarty kolejny związek małżeński.
- Dokument stwierdzający tożsamość małżonka oraz kopia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o I grupie inwalidztwa małżonka.
- Oświadczenie o posiadanych dzieciach (z podaniem imienia i nazwiska, adresu zamieszkania).
Dokumenty dotyczące sytuacji dochodowej rodziny osoby sprawującej opieką oraz rodziny osoby wymagającej opieki (wszystkich pełnoletnich członków obu rodzin)
- Dokument potwierdzający stan cywilny opiekuna (wyrok rozwodu, wyrok separacji, akt zgonu) lub oświadczenie o pozostawaniu w konkubinacie
- Kopia aktualnego wyroku alimentacyjnego (ugody alimentacyjnej)
- Kopie wszystkich posiadanych PIT-ów (np. PIT-36/37/38, PIT-8, PIT-11, PIT-40, inne) za rok 2021 (2022) – (wszystkie osoby, które osiągnęły dochód)
- Zaświadczenia komornika sądowego o wysokości wyegzekwowanych alimentów w roku 2021 (2022)
- Zaświadczenie o wysokości stypendium (uczeń, student) otrzymanego w roku kalendarzowym 2021 (2022)
- Zaświadczenie o wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego otrzymanego w roku 2021 (2022) w innej instytucji.
- Przelewy/przekazy pocztowe dokumentujące otrzymane alimenty lub alimenty zapłacone na rzecz osób spoza rodziny w roku 2021 (2022)
- Zaświadczenie z gminy lub nakaz płatniczy o wielkości posiadanego w roku 2021 (2022) gospodarstwa rolnego - wyrażonej w hektarach ogólnej powierzchni oraz hektarach przeliczeniowych
- Wyjaśnić przebieg zatrudnienia, lub jego brak w okresie od 01.01.2021 r. (od 01.01.2022 r.) do dnia złożenia wniosku
- Oświadczenie o niepodejmowaniu pracy oraz innych form zatrudnienia, niezarejestrowaniu w PUP, nieprowadzeniu działalności gospodarczej, niepobieraniu świadczeń z ZUS, KRUS (począwszy od 01.01.2021 r. (od 01.01.2022 r.) .
- Oświadczenie, że poza pracą w (nazwa firmy) / inną formą zatrudnienia (nazwa) / działalnością gosp./ świadczeniem z PUP/ świadczeniem z ZUS, KRUS / brak dochodów z innych źródeł.
- Zaświadczenie od pracodawcy o zatrudnieniu (tj. od kiedy...) / i o wysokości dochodu uzyskanego za drugi miesiąc kalendarzowy po podjęciu nowego zatrudnienia / dochodu uzyskanego za drugi miesiąc kalendarzowy po rozpoczęciu działalności gospodarczej – w przypadku uzyskania nowego źródła dochodu po roku kalendarzowym będącym podstawą ustalania sytuacji dochodowej rodziny - druk zaświadczenia
- Zaświadczenie od pracodawcy o okresie zatrudnienia (tj. od kiedy do kiedy)e
- Świadectwo pracy (kopia i oryginał do wglądu)
- Umowa o pracę / umowa zlecenia / umowa o dzieło – kopia i oryginał do wglądu)
- Decyzja ZUS, KRUS o przyznaniu/ pobieraniu renty lub emerytury / innego rodzaju świadczenia - (kopia i oryg. do wglądu)
- Zaświadczenie ZUS o okresie i wysokości (netto) pobieranych zasiłków.
- Kopia wpisu do ewidencji działalności gospodarczej / wypisu z ewidencji działalności gospodarczej / lub wydruk CEiDG
- Oświadczenie, że nadal jest prowadzona działalność gospodarcza i brak dochodów z innych źródeł / lub są dochody z innych źródeł (nazwa firmy)
- Inne niewymienione wyżej dokumenty uznane za niezbędne do ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego
Wykaz dokumentów na potrzeby ZUS celem ustalenia okresu opłacania składek emerytalno-rentowych dla osoby sprawującej opiekę:
- Świadectwa pracy od początku zatrudnienia, umowy o pracę / zlecenie / o dzieło.
- Zaświadczenie z P.U.P. o okresie zarejestrowania oraz okresie i wysokościach pobieranych zasiłków dla bezrobotnych, stypendiów.
- Druk RP-7 z P.U.P. (w przypadku jeżeli osoba sprawująca opiekę była kiedykolwiek zarejestrowana w P.U.P. z prawem do zasiłku).
- Zaświadczenie z Z.U.S. o okresie prowadzenia działalności gospodarczej oraz okresie i wysokościach opłacanych składek ubezpieczenia emerytalno-rentowego (w przypadku osoby prowadzącej działalność gospodarczą)
- W przypadku ubiegania się o ustalenie kapitału początkowego – decyzja o ustaleniu kapitału początkowego.
- Odpisy skrócone aktów urodzenia dzieci (w przypadku gdy dzieci są pełnoletnie – kopie dowodów osobistych wraz z oryginałami do wglądu).
- Oświadczenie, że w związku ze sprawowaniem opieki nad swoimi małymi dziećmi przebywała przed dniem 01.01.1999 r. na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym. (wyrok Sądu Najwyższego z 18 maja 2012 roku sygn. akt I UZP 1/11).
Informacje dodatkowe - tel. 0326110829
Numer rachunku bankowego, na który należy przekazywać kwoty związane ze zwrotem świadczeń uznanych za nienależnie pobrane
Ośrodek Pomocy Społecznej
ul. Kościuszki 38, 32-540 Trzebinia
numer rachunku bankowego: 78 8444 0008 0030 0371 2049 0001
ul. Kościuszki 38, 32-540 Trzebinia
numer rachunku bankowego: 78 8444 0008 0030 0371 2049 0001
Zasady obowiązujące od 1 stycznia 2024 r.
INFORMACJA O ZMIANACH W ZASADACH DOTYCZĄCYCH UPRAWNIEŃ DO ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNEGO, SPECJALNEGO ZASIŁKU OPIEKUŃCZEGO I ZASIŁKU DLA OPIEKUNA
Ustawa z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023r. poz. 1429) zakłada przebudowę od 1 stycznia 2024r. dotychczasowego systemu świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów poprzez:
- wprowadzenie do systemu prawnego nowego świadczenia - świadczenia wspierającego kierowanego bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością w wieku od ukończenia 18 roku życia,
- zmiany w warunkach przyznawania funkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego,
- likwidację specjalnego zasiłku opiekuńczego.
1. Świadczenie wspierające
Ww. ustawa o świadczeniu wspierającym (w skrócie u.ś.w.), wprowadza nowy rodzaj świadczenia, tj. świadczenie wspierające, które będzie skierowane bezpośrednio do osób
z niepełnosprawnościami. Uprawnionymi do świadczenia wspierającego będą osoby z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia, które uzyskają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia - na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany w formie decyzji przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Natomiast świadczenie wspierające będzie przyznawane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (na podstawie ww. decyzji o poziomie potrzeby wsparcia) na wniosek osoby z niepełnosprawnościami lub jej przedstawiciela.
Ustawa o świadczeniu wspierającym wejdzie w życie 1 stycznia 2024r. z pewnymi wyjątkami:
- od 1 stycznia 2024r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,
- od 1 stycznia 2025r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt,
- od 1 stycznia 2026r. - świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 pkt .
Świadczenie wspierające będzie przysługiwało, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, w wysokości od 40% wysokości renty socjalnej do maksymalnej wysokości - 220% renty socjalnej (będzie to kwota netto czyli bez potrącań na podatek dochodowy czy ubezpieczenie zdrowotne).
Więcej informacji na temat świadczenia wspierającego będzie można uzyskać w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
2. Zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych
Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła (w art. 43) również istotne zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych w zakresie świadczeń opiekuńczych: specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego oraz zasiłku dla opiekuna.
2a. Specjalny zasiłek opiekuńczy
Z dniem wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym, czyli 1 stycznia 2024r. zostaje uchylony art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujący zasady przysługiwania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Oznacza to, że od tej daty specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przysługiwał. Jedynie, na podstawie przepisów przejściowych, zasiłek ten będzie mógł być przyznawany także po 31 grudnia 2023r. w pewnych przypadkach - na zasadzie zachowania praw nabytych. Szczegółowe informacje dotyczące przepisów przejściowych regulujących te kwestię opisane zostały poniżej.
Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, które nabyły bądź nabędą na starych zasadach, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o świadczeniu wspierającym (tj. do 31 grudnia 2023r.), prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, jeśli taka będzie ich wola, będą mogły w dalszym ciągu pobierać w/w świadczenie zgodnie z dotychczasowymi przepisami, także w przypadku uzyskania kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność lub rozpoczęcia kolejnego okresu zasiłkowego (art. 63 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
Osoby, o których mowa w art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, zachowują prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności (art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych powyżej przysługuje również po upływie okresu zasiłkowego w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych (tj. 31 październik), na który prawo zostało przyznane, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (tj. od 01 listopada do 1 luty)(art. 63 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
Specjalny zasiłek opiekuńczy, nie przysługuje jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).
W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, postępowanie z wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, zawiesza się do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym). W przypadku nie przyznania przez ZUS świadczenia wspierającego wypłata specjalnego zasiłku opiekuńczego będzie kontynuowana od miesiąca, w którym wstrzymano jego wypłatę, do końca okresu na jaki go przyznano. W przypadku przyznania świadczenia wspierającego, specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przysługiwał.
Za nienależnie pobrany specjalny zasiłek opiekuńczy uważa się zasiłek wypłacony za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające (art. 63 ust. 11 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba pobierająca na podstawie art. 16a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych (w brzmieniu dotychczasowym) specjalny zasiłek opiekuńczy, zachowuje prawo do tego świadczenia, do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki, chyba że zgon osoby wymagającej opieki nastąpił przed dniem 1 stycznia 2024 r. (art. 63 ust. 12 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
2b. Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach
Najważniejsze zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego obowiązujące od 1 stycznia 2024r. – w tym nowe brzmienie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych:
Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024r. będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia
(art. 17 ust. 1 pkt 1-4), mianowicie:
1) matce albo ojcu;
2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020r. poz. 1359 oraz z 2022r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom;
3) opiekunowi faktycznemu dziecka;
4) rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego
- jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).
Tym samym w momencie, kiedy osoba legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji - uzyska pełnoletność – świadczenie pielęgnacyjne, które pobierają osoby wskazane w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych kończy się, a ona sama może nabyć prawo do innych świadczeń (np.: świadczenie wspierające, renta socjalna).
Osobom, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o świadczenia rodzinnych, sprawującym opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, o której mowa w ust. 3, podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka (art. 17 ust. 3e ustawy o świadczeniach rodzinnych).
W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki (art. 17 ust. 4a ).
Dodatkowo mocą ustawy o świadczeniu wspierającym dokonano:
- uchylenia warunku rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uchylenia art. 17b ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepisu uzależniającego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym. W związku z tym, uchylono również w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników przepisy dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za te osoby (składki do KRUS na dotychczasowych zasadach będą przez organy właściwe opłacane tylko w przypadku osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 63 ust. 15 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym);
Oznacza to, że osoby sprawujące opiekę nie będą musiały rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne.
- uchylenia art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepisu, który wskazywał kolejność osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego;
- uchylenia art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepisu warunkującego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego od daty powstania niepełnosprawności,
- uchylenia negatywnej przesłanki uniemożliwiającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jeśli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia,
- uchylenia art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ograniczającego zbiegi wymienionych w tym przepisie świadczeń rodzinnych.
Opisane wyżej, nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2024r. nie dotyczą osób, które na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych, o czym poniżej.
Jeżeli osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia, będzie chciała po 31 grudnia 2023r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń) – musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i ponownie złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.
W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, do którego prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Osoby, którym przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, albo od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane (art. 63 ust. 1-2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
Osoby, o których mowa w art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności (art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
Świadczenie pielęgnacyjne, nie przysługuje jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).
W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego postępowanie z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, zawiesza się do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym). W przypadku nie przyznania przez ZUS świadczenia wspierającego wypłata świadczenia pielęgnacyjnego będzie kontynuowana od miesiąca, w którym wstrzymano wypłatę, do końca okresu na jaki je przyznano. W przypadku przyznania świadczenia wspierającego, świadczenie pielęgnacyjne nie będzie przysługiwało.
Za nienależnie pobrane świadczenie pielęgnacyjne uważa się świadczenie wypłacone za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające (art. 63 ust. 11 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).
2c. Zasiłek dla opiekuna
Zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, nie przysługują jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).
W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego postępowanie z wniosku o ustalenie zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, zawiesza się do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym). W przypadku nie przyznania przez ZUS świadczenia wspierającego wypłata zasiłku dla opiekuna będzie kontynuowana od miesiąca, w którym wstrzymano wypłatę, do końca okresu na jaki je przyznano. W przypadku przyznania świadczenia wspierającego, zasiłek dla opiekuna nie będzie przysługiwał.
Za nienależnie pobrany zasiłek dla opiekuna uważa się zasiłek wypłacony za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające (art. 63 ust. 11 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).
W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba pobierająca zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, zachowuje prawo do tego świadczenia, do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki, chyba że zgon osoby wymagającej opieki nastąpił przed dniem 1 stycznia 2024 r. (art. 63 ust. 12 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).
WAŻNE !
Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna, NIE PRZYSŁUGUJE jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane PRAWO DO ŚWIADCZENIA WSPIERAJĄCEGO !
W przypadku złożenia wniosku o świadczenie wspierające należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Trzebini.
O przyznaniu świadczenia wspierającego również należy niezwłocznie poinformować Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Trzebini.
Niepoinformowanie organu o złożeniu wniosku w ZUS o przyznanie prawa do świadczenia wspierającego oraz o pobieraniu w/w świadczenia będzie skutkowało wydaniem decyzji o nienależnie pobranych świadczeniach z obowiązkiem zwrotu wraz z odsetkami.
Nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2024r. nie dotyczą osób, które, na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych.
W przypadku wyrażenia woli przejścia na świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024r. należy zrezygnować z dotychczas pobieranego świadczenia pielęgnacyjnego i złożyć wniosek na nowych zasadach.
NOWE ZASADY ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNEGO :
1. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie (wymienione w punkcie 2b niniejszego pisma) wyłącznie na dziecko do ukończenia 18 roku życia !
Świadczenie pielęgnacyjne może być pobierane w związku z opieką nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do 18 roku życia.
2. Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024 r. MOŻE podejmować zatrudnienie (szczegółowo opisane w punkcie 2b niniejszego pisma).
Natomiast osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna na starych zasadach obowiązujących do 31.12.2023 r. tracą prawo do w/w świadczeń jeżeli: podejmą zatrudnienie, będą mieć ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
3. Od 1 stycznia 2024 r. nie będzie przyznawany specjalny zasiłek opiekuńczy dla osób które do 31.12.2023 r. nie pobierały w/w świadczenia.
Osoby, o których mowa w art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, zachowują prawo odpowiednio do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności.
WARUNKIEM ZACHOWANIA PRAWA do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
4. W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki po 1 stycznia 2024 roku opiekun pobierający świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna ma wypłacane świadczenie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym nastąpił zgon.
SZCZEGÓŁOWYCH INFORMACJI W SPRAWIE OPISANYCH ZMIAN UDZIELA DZIAŁ ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH W SIEDZIBIE DZIAŁU ORAZ TELEFONICZNIE POD NUMEREM (32) 6110829
Wzór wniosku
